Kilo almak veya kilo vermek insan vücudunda nasıl bir fizyolojik döngü içerir? Kilo alırken/verirken insan vücudu ne tür işlemlerden geçer, bu işlemler hangi hormon veya hormonlarca gerçekleşmektedir? Bu vb. soruların sizler için hazırlamış olduğum bu makaleyi okuduktan sonra bir nebze de olsa cevap verebilir ve gerekli tedbirleri almanıza yardımcı olabilir. Nasıl Kilo Alırız? Yazımızda bir hata veya yanlış olduysa da şimdiden sizlerden özür diler ve yazımız hakkında eleştirilere de açık olduğumuzu da bilmenizi isteriz.
Sizler için mümkün olduğunca açık ve anlaşılır bir şekilde besinlerin vücudumuza alındığında nasıl bir ortam ile karşılaştığını kısaca anlatmak gerekirse;
Nasıl Kilo Alırız?
İnsan vücudunda pankreasta üretilen ‘’İnsülin’’ dediğimiz bir hormonumuz vardır. Bu insülin hormonun amacı kan şekerini enerji olarak kullanmamızı sağlamaktır. Peki kan şekeri nedir? Kan şekeri, kanımızda bulunan glikozdur, şekerdir. Örneğin ağzımıza bir lokma ekmek attık ve bu lokmayı çiğnemeye başladığımız anda insülin hormonumuz salgılanmaktadır. Ve insülin bu bir lokma ekmeğin bizlere verdiği enerjiyi kullanmaya çalışır. Eğer bizler bir lokma ekmeğin bizlere verdiği enerjinin tamamını harcayamaz isek, insülin hormonun ikinci görevi olan fazla enerjiyi yani artan kan şekerini (Kaslara ve karaciğere glikojen olarak depo ettikten sonra.) depo yağlarına dönüştürür. İnsülin hormonumuz yaklaşık 2-2.5 saat sonra salgılanmasa durur. (Eğer biz son 2-2.5 saat içinde ekstra bir şey yememiş isek.)
Yemeğimizi yedik, 2-2.5 saat geçti ve insülin salgılanması durdu. Tam da işte burada devreye yine pankreastan salgılanan ‘’Glukagon Hormonu’’ salgılanmaya başlar. Glukagonun görevi ise, insülinden depo edilen yağı yani önceden depo edilen enerjiyi kullanmaktır. Bu enerjide yemeğimizi yedik ve 2-2.5 saat sonra insülin salgılanması durdu, bu saatten sonra aldığım enerjiyi glukagondan almamdır. Özetlemek gerekirse; yemekten 2 saat sonra insülin salgılanması durur ve devreye 2 saat için glukagon girer. Son bir hormonum ise ‘’Leptin Hormonu’’dur. Leptin hormonu, tokluk hissi vermektedir. Leptinin devreye girmesi de glukagonun salınımının durmasıyla başlar.
- Yemek yendi ve ilk 2-2.5 saat içerisinde insülin salgılanır,
- İnsülin salınımı durduktan sonra devreye glukagon girer ve yaklaşık 2 saat için glukagon salgılanır,
- Glukagon salınımı durduktan sonra ise leptin salınımı başlamaktadır.Yemekten 4-5 saat sonra.
Yağların Enerjiye Dönüşümü
Peki yağlar ne zaman enerji olarak kullanılır ve yağ yakımı başlar? Leptin hormonun salgılanması ile yağların yakımı başlamaktadır. Yemek yendikten 4-5 saat sonra (Ekstra bir şey yenmemesi dahilinde.) yağları enerji kaynağı olarak kullanırız. Ama bizler her 2-3 saatte bir şeyler ağzımıza atmadan duramamaktayız!!! Tam olarakta sorun bu, sorunun cevabı sorunun içinde aslında….2-3 saatte bir ağzımıza bir şey atmaktayız ve insülini tetiklemekteyiz, tetiklenen insülinin de sağladığı enerjiyi fiziksel aktivite olarakta vücuttan daha atmadan tekrar bir enerji almaktayız. Zaten halihazırda bulunan enerji harcanmamış, üstüne bir de yeni bir enerji alımaktayız. Vücutta kendi kendine diyor ki ‘’Benim enerjim var, bu tekrar depo olan bir ürünü yeniden almış o zaman ben bu aldığı ürünü/enerjiyi ihtiyaç fazlası olarak görürüm.’’ demektedir ve fazla olan enerjiyi erkeklerde bel bölgesinde, kadınlarda ise kalçada, basende ve göğüste depo etmektedir.
Kısacası insülin direncinizi artıracak besinler tüketmeyin. Tüketirseniz ise bu enerjiyi fiziksel aktivite olarak harcayan, kullanın. Çünkü insan vücudu 2-3 saatte bir bir şeyler tüketmeye PROGRAMLANMAMIŞTIR. Bir çözüm yolu daha söylenecek olursak, insülini tetikleyecek besinler tüketildikten sonra mümkünse ekstra bir gıda takviyesi daha alınmaması ve yemekten sonra 4-5 saat boyunca bir şey yenmemesidir. Aksi takdirde yağ yakımı gerçekleşmeyecektir ve git gide parmak ucumuzu göremeyecek hale geleceğiz.
Son olarak, insülini tetikleyecek/tetiklemeyecek besinler hangileridir ve herhangi bir besinin insülinin tetikleyeceğini/tetiklemeyeceğini nasıl anlayacağız? Cevabı çok uzatmayacağım, ‘’glisemik indeksi düşük besinler’’ tüketeceğiz.Glisemik indeks vücudumuza aldığımız bir besin maddesinin kanımıza ne kadar sürede karışıp kan şekerini ne kadar sürede artırdığıdır.Bizler ne kadar glisemik indeksi yüksek beslenirsek o kadar insülin devreye girecek ve yedikçe yiyeceğiz, enerji depolandıkça ve harcanmadıkça vücutta birikecektir doğal olarak bizlerde obezite başta olmak üzere dejeneratif hastalıklara yakalanacağız.Bu yüzden glisemik indeksi DÜŞÜK besinler TÜKETİLMELİDİR. GI düşük besinler tüketilsin ki insülin tetiklenmesi, salgılanmasın ve vücudumuzdan direk olarak her enerji ihtiyacımızda (yürürken,merdiven çıkarken,uyurken..) vücudumuzda mevcut olan enerjiler (başta yağlar olmak üzere) harcansın.
‘’GLİSEMİK İNDEKSİ DÜŞÜK YA DA YÜKSEK BESİNLERİN HANGİLERİ OLDUĞUNUDA İNTERNETTEN KOLAYCA BULABİLİRSİNİZJ BU YÜZDEN YAZMIYORUM’’
Nasıl kilo alınır diye araştırma yaparken yazınızla karşılaştım. Oldukça güzel açıklamışsınız teşekkür ederim.