İşyeri Rekreasyonu organizasyonda görev yapan üst yöneticiler, orta kademe yöneticiler ve tüm çalışanları kapsadığı gibi, onların eş ve çocuklarına hatta organizasyondan emekli olanlara da rekreasyon aktiviteleri sunmaktadır.
Bu süreçte işyeri rekreasyon programı ve hizmetlerinin temel amaç ve özellikleri şöyle sıralanabilir.
İşyeri Rekreasyonu Amaç ve Özellikleri
- Çalışanların ve ailelerinin fiziksel ve ruhsal sağlığını korumak.
- Çalışanlar ve yöneticiler arasında şeffaf ve düzenli iletişim kurmak.
- Çalışanların kendilerini özgürce ifade edebildiği ortamlar yaratmak.
- Çalışanların rekreasyon etkinliklerinden haz almasını ve bireysel gelişimlerini hedeflemek.
- Etkinlikler sırasında çalışanların emniyet ve iş güvenliğini ön planda tutmak.
- Kişisel başarıdan çok grup başarısını ve takım çalışmasını hedef alan rekreatif etkinlikler düzenlemek.
- Çalışanların fiziksel, zihinsel, sosyal ve ruhsal gelişimini ön planda tutmak.
- Etkinlikleri sağlıklı yaşam ve sürdürülebilir çevre koşulları ile ele almak
- Kişisel başarıdan çok grup başarısını ve takım çalışmasını hedef alan rekreatif etkinlikler düzenlemek.
- Çalışanların fiziksel, zihinsel, sosyal ve ruhsal gelişimini ön planda tutmak.
- Rekreasyona katılımı bireysel olduğu kadar. gruplar halinde de dizayn etmek.
- Kurumun ve çalışanların yaptıkları iş profiline, ihtiyaç ve isteklerine uygun hizmet ve aktivite programları düzenlemek. ( Örneğin bir maden şirketinde mesai sonrası yorgun olma ihtimali yüksek çalışanları fiziksel aktividen uzak tutacak şekilde organize edilen “piknik etkinliği”
- Aktivitelere katılımı, bireyin özgürce ve gönüllü olarak yaptığı bir seçim şeklini dönüştürmek.
- Esenlik (wellness) yaklaşımına özen göstermek.
- Çalışanlar ile paydaşların bir araya gelmelerini teşvik etmek.
İşyeri Rekreasyonu Neden Gereklidir?
İşyerlerinde rekreasyon program ve hizmetlerine katılan ve katılma potansiyeline sahip çalışanlar incelendiğinde, toplumdaki sosyal değişimin bir parçası olarak işyerinde çalışanların da farklı ilgi alanları, ihtiyaç ve değerlere sahip oldukları görülmektedir. Bununla beraber çalışanların rekreasyona katılımını teşvik konusunda, işyerlerindeki üst kademe yöneticilerin duyarlılığının evrensel iletişim kanallarının etkisiyle artış gösterdiği bilinmektedir. Ayrıca çalışanların verimliliği açısından işyerlerine sağladığı kazanımlara olan duyarlılık artmıştır.
Aşağıda bu hususlardaki bazı saptamalar yer almaktadır.
- Evrensel anlamda insan sağlığına verilen değer artışı ve sağlıklı yaşam sürdürme bilincinin önemi.
- Koruyucu sağlık önlemlerinin son yıllarda önem kazanması ve evrensel olarak işyerinde tasarruf anlamına geldiğinin görülmesi.
- Bireylerin yeni hobi ve serbest zaman alışkanlıkları kazanması.
- Toplumda farklı eğlence alışkanlıklarının gelişmesi.
- Medyanın serbest zaman aktivitelerine daha çok önem vermesi.
- Bireylerin modern yaşamdaki ihtiyaçları, merakları ve farklı yeteneklerinin ortaya çıkması.
- Serbest zamanlarda kullanılan teknolojik ürünlere ilginin artması
- Engelli bireylerin rekreasyon ihtiyaçlarına ve etkinliklerine yönelik farkındalığın ve duyarlılığın artması.
- Çalışma şartlarının karmaşıklığı, günlük yaşam ve iş stresi.
- Sağlıklı çalışma koşullarına verilen değerin çalışanlar tarafından önemsenmesi.
- Bireylerin özellikle büyük kentlerde yalnızlaşması.
Bu maddeler işyerleri çalışanlarını mutlu etmek, işe bağlılıklarını arttırmak, işyerinde dayanışma ve koordinasyonu sağlamak amacıyla serbest zaman program ve hizmetlerine verilen önemin nedenlerini göstermekte ve daha bilinçli şekilde bu konuya yatırım yapılması gerektiğini gözler önüne sermektedir. Örneğin; Günümüzde işyerlerine ait fitness ve sağlık amaçlı tesislerin, işyerlerine rekabet avantajı sağladığı gerçeği bilinmektedir. Bir çok işyeri işe alım sürecinde ve değerli çalışanları bünyesinde tutabilmek için, bu tür rekreatif yaklaşımları önemsemektedir. Ayrıca bu yaklaşım sağlık harcama faturalarının azalmasına da katkı sağlamaktadır.
Türkiye’de İşyeri Rekreasyonu ile İlgili Geçerli Mevzuat
3289 sayılı yasanın 26. maddesi memur ve işçi sayısı 500’den fazla olan kuruluşlar ve fabrikalar için, kendi personeline spor yaptırmakla ilgili yönetmelikte belirtilen esaslara göre spor tesisleri yapmak ve profesyonel kişiler çalıştırmak mecburiyetindedir hükmünü getirmiştir. Bu yasanın yaptırımı sorgulanmalıdır. Türkiye’deki işyeri rekreasyonu ve spor program ve hizmetleri, ancak sınırlı sayıda işyerinde uygulamaya geçebilmiştir.
Önümüzde duran önemli bir mesele; rekreasyon alanında eğitim görmüş yönetici, işletmeci, uzman ve liderlerinin, işyerlerinde çalışanları rekreasyon etkinliklerine dahil edecek şekilde organize edebilmesidir. Bu sebeple işyeri rekreasyon birimlerinin oluşumu ve bu birimlerde rekreayon akademik eğitimi almış kişilerin görevlendirmesi önemlidir.,
Kesim, Ümit. (2016) Rekreasyon Bilimi. Suat Karaküçük (Ed.) İşyeri Rekreasyonu (s.134 – 136) Ankara: Gazi Kitapevi