Rekreasyon Ve Spor İlişkisi
Bu makalemizde sizlere Rekreasyon ve spor ilişkisini anlatıp rekreasyonda beden eğitimi ve sportif egzersizin rekreasyon için önemini anlatacağız.
Rekreasyon Ve Spor
Boş zaman, yaşama dair görev ve sorumluluklar yerine getirildikten (uyku, yemek vs.) sonra bireyin kendine ayırdığı ve özgürce kullanabileceği zaman dilimi parçasıdır. Bu zaman parçasının bireyin önceden planlanmış ya da kendiliğinden oluşan organizasyonlarla, kendisini yenilemek, sosyalleşmek mutlu ve sağlıklı olarak nitelikli bir yaşam sürebilmek için özgürce tercih ettiği zaman dilimine ise “rekreasyon” yani boş zamanları bireye ve topluma katkı sağlamak amacıyla kullanılması anlamına gelmektedir.
Rekreasyon faaliyetlerini, ilginç ve ilgiyi artırmak için başka yapay bir motivasyon gerektirmeyen, eğlenceli ve kişinin yaşamını renklendiren, başarı kazanmaktan çok, insanın kendine faydası için yapılan, enerji, gerginlik ve duyguların dışarı atılmasının, insanlar arasında iletişimi ve tepki vermeyi sağlayan daha değişik meraklara ve uğraşılara yol açan başkalarına ve çevreye zara vermemeyi ve yararlı olmayı amaçlayan ,sosyal hassasiyete ve paylaşmaya yol açan ,yaşamı anlamlı ve güzel kılan insanları belirsizlikten ve sorunlarından uzaklaştıran bazı temel özellikleri bulunmaktadır.
Rekreasyonun, yukarıda açıklanmaya çalışılan özellikleri göz ününe alındığında Beden Eğitimi ve Spor, rekreasyonun en kapsamlı, çeşitli ve ilgi çeken alanlarından birini oluşturduğu gözler önündedir. Spor ve rekreasyon karşılıklı olarak birbirlerini etkiler. Spor insanların rekreatif ihtiyaçlarını karşılamada önemli bir aktivite alanı sağlarken, rekreasyonda ,sporun toplumda yaygınlaşması ,tanınması ve sportif başarılar elde edilmesinde önemli roller üstlenmiştir.
Rekreasyon ve Spor Etkinliği
Spor ve rekreasyon etkinliği olarak genellikle iki türlü etkinlik çeşidi faaliyet göstermektedir. Bunlardan birincisi seyirci olarak pasif katılım, ikincisi ise sporcu olarak aktif katılımdır. Seyirci olarak pasif katılım İnsanların boş zamanlarını değerlendirme ihtiyaçlarının gündeme geldiği ilk yıllardan bugünlere kadar, spor aktivitelerine seyirci olarak katılım çok yoğun bir şekilde devam etmekte ve günden güne de artmaktadır.
Sporda Pasif Katılım
Sporda pasif katılımın ürünü olarak tanımlanan seyirci kavramının arkasında bazı durumlarda aktif sayılabilecek özellikler bulunabilmektedir. Bu özelliklerin seyirciler arasındaki birleştiricilik psikolojik başarım sağlama, birbirini anlayan insanlar arasında olma ve bir şeyleri paylaşma duygusu olarak belirtebiliriz. Ayrıca insanların sadece seyircisi oldukları bir takım spor dallarının büyüsüne kapılarak zamanla oralardan bazılarına sporcu olarak yönlenmeleri göz önüne alındığında, pasif katılımın, aktiviteye geçişi özendirici bir durum olduğu da ortaya çıkmaktadır.
Sporda Aktif Katılım
Sporcu olarak aktif katılım yapılan araştırmalar, rekreasyon amaçlı sportif faaliyetleri tercih eden insanların sayısının, diğer faaliyetlere katılanların sayılarından daha fazla olduğunu göstermektedir. Boş zamanlarda sportif faaliyetlere aktif katılmayı tercih etme oranının yüksek olmasında ki temel nedenler, sporun kişisel ve toplumsal özelliklerinden kaynaklanmaktadır. Ayrıca sportif faaliyetlerin katılım kolaylığı, çalışma rahatlığı, her yaşın, her cinsin ve herkesin zevk ve isteklerine cevap verebilecek tercih imkanı vardır. Sosyalleştiricidir. Toplumsal birliği ve beraberliği sağlayıcıdır.
Sporda Aktif Katılımın Önemi
Hareketsizlik çağımızın en sinsi hastalıklarından biridir. Hareketsiz bir yaşam birçok hastalığıda beraberinde getirir bunlardan birkaçı şöyledir;
- Koroner damar hastalığı riskinde artış.
- Göğüs kafesi esnekliği ve solunum kapasitesinde kayıplar.
- Ruhsal bozuntular.
- Motorik özelliklerde kayıplar.
- Eklem kireçlenmesi ve osteojenik dejenerasyon (eklem gözeneklenmesi) gibi sonuçlara yol açabilir.
Aktif katılım çağdaş yaşamın hareketsizliği ve sorunlarından kaynaklanan Stres ile sürekli karşı karşıya kalan insanın bu hastalığın etkisini en aza indirme veya kontrol altında tutmasında önemli bir yer tutar.
Rekreasyon faaliyetlerinde Sportif Aktivitelerin Sonuçları
Düzenli ve sürekli yapılan sportif aktivitelerle insan güçlü bir vücuda sahip olabilmektedir. Vücudun bütün sistemleri, çalışma kasları, kalp, hormonlar, metabolik reaksiyonlar ve merkezi sinir sisteminin duyarlılığı arttırmak, stres reaksiyonunu azaltabilmek için önem taşımaktadır. Sporun bir rekreatif faaliyet olarak tercih edildiği ve düzenli yapıldığı durumlarda stresle başa çıkma önemli bir ölçüde kolaylaşmaktadır. Her türlü fiziksel etkinlik veya spor çeşitleri rekreasyon anlayışı içerisinde gerçekleştirildiğinde, salt faaliyetin içerisinde yarışma, kazanma, zorlanma ve risk gibi faktörler bulunsa bile, faaliyetten kişinin psikolojik veya sosyolojik tatmini veya eğlenmesi söz konusu olabilmektedir.
Hareketsizlik yani yavaş yaşam ve bunun sonucu olan organik direnç kayıpları ile insanların psiko-sosyal stres kaynaklarından kolayca etkilendiklerini de araştırmalar ortaya koymaktadır. Böylece boş zamanlarda kişilerin kendilerine rahat bir ortam içerisinde yeterli hareketi sağlayabilecek rekreatif sporlara daha fazla yöneldikleri gözlenmektedir.
Bu durumda modern yaşam temposu içimde sürekli stres kaynakları ile karşı karşıya kalan insan, stresle başa çıkma amacıyla kendisine yeni bir stres kaynağı veya sağlık sorunu oluşturmayacak ancak hareketsizliğini ortadan kaldıracak, eğlenceli ve hoşça vakit geçirebileceği rekreatif özellik taşıyan spor aktivitelerine yönelmektedir. “ Rekreasyon ve Spor ”un ilişkisi yukarıda anlattığımız gibi insan hayatı için büyük önem arz etmektedir.