Planlama Nedir

Planlama Nedir ; Planlama, insanlara ve kuruluşlara nereye gittiklerini görme imkânı tanıyan, gitmek istedikleri yere nasıl, hangi yolla ve ne kadar sürede, hangi aşamalardan geçerek gideceklerini gösteren bir sistemdir. Plan ise kuruluşun nereye gideceğini ve gitmekte olduğunu belirler. Bununla birlikte planlama ve planlama süreci sonunda ortaya çıkan planlar, insan, örgüt ve bir bütün olarak ekonominin yaşamında çok önemli rol oynar.

Planlama Nedir sorusunun cevaplarından da anlaşılabileceği gibi plan ve planlama kavramları benzerlik göstermesine rağmen birbirlerinden farklı anlamlar içermektedir. Öncelikle; plan bir sonuç, planlama bir süreçtir (Koçel,2003).

Bu bağlamda planlama herhangi bir konu ile ilgili olarak; ne, ne zaman, nasıl, nerede, kim tarafından, neden, hangi sürede, hangi maliyetle, vb. soruları cevap vermeyi çalışmayı ifade eder. Bununla birlikte bu soruların cevapları da plandır

Plan bir sonuç, planlama ise bir süreçtir.

Planlama farklı şekillerde tanımlanan bir kavramdır ve aşağıda bu tanımlara yer verilmiştir.

Planlama, yönetimin ilk ve temel süreci; vazgeçilmez görevidir. Planlama, yönetimin tamamı olmasa bile onun önemli bir kısmı demektir. Planlama bu durumda geleceği hesaplamak ve onu hazırlamak anlamına gelmektedir. Planlama faaliyete geçmek demektir ve pek çok şekilde ortaya çıkabilir.,

Planlama; geleceği göz önüne getirme, hedef koyma, hedeflere ulaşmak için yapılacak eylemlerin belirlenmesi, eylemlerin tamamlanacağı hedef tarihlerinin tespit edilmesi ve başarı ölçütlerinin tanımlanması sürecidir. Planlama, bir iş ya da etkinliğin gerçekleştirilmesi ile ilgili bütün temel bilgilerin önceden düşünülmesi, öngörülmesi, tasarlanması, düzenlenmesi ve uygulamaya hazır hale getirilmesi biçiminde tanımlanabilir.

Planlama, yönetimin amaçlarını ve amaçlara ulaştırılacak araç ve imkânların tespiti ve seçimi aşamasıdır. Bir diğer ifade ile planlama, yönetim amaç ve faaliyetleri ile ilgili konuların, çözüm yollarının araştırılması, belirlenmesi, geliştirilmesi ve bu yollardan en yüksek faydayı sağlayacak ve sonuca ulaştıracak en uygun olanın seçilmesi faaliyetidir (Mirzeoğlu, 2006).

Planlama, yapılması gereken bir işin taslağını, onu icra ederken kullanılan yöntemlerle, akılcı ve amaca uygun olarak çıkartma sürecidir. Örgütler açısından varlıklarını sürdürebilmek, başarılı olabilmek, çevresindeki değişikliklere ayak uydurabilmek ve en önemlisi rekabet edebilmek için planlama zorunlu ve vazgeçilemez bir olgudur.

Planlama yönetim için bir dizi hareketi ortaya koymaktadır ve planlama sürecinin devamlı nitelikte olduğu unutulmamalıdır.

Planlamanın Yararları ve Sakıncaları

Planlamanın yararları şu şekilde açıklanabilir:

• Zaman ve emek savurganlığını azaltır.
• Yöneticilerin dikkatlerini amaçlara yöneltir ve faaliyetlerin uyumlaştırılmasını mümkün kılar.
• Kaynakların amaca yöneltilip yöneltilmediğini izleme ve denetleme olanağı sağlar.
• Planlama, örgütte yetki devrini sağlamak suretiyle daha esnek yapıların oluşmasına zemin hazırlar. Bununla birlikte planlama, hedefleri açık olarak ortaya koyar ve yöneticiler yürütme işlemi için çalışanlarla çok fazla vakit kaybetmek yerine, koordinasyon, araştırma ve geliştirme gibi yönetsel sorunlarla ilgilenme fırsatı bulur.
• Daha akılcı ilke, yöntem ve kuralların geliştirilmesine olanak sağlar.
• Denetim amacıyla kullanılacak standartların belirlenmesi ve temel alınmasını sağlar.

Diğer yandan iyi bir planlamanın getireceği avantajlar, rekabet ve baskılardan kurtulma ile ilgili olarak sınıflandırılabilir.

Rekabetle İlgili Avantajlar: İyi bir planlama, işletmenin sektördeki diğer işletmelerle rekabet halinde olmasını sağlar.

Baskılardan Kurtulma: Yöneticilerin ve çalışanların baskılar karşısında olumsuz tepki vermek gibi bir ortak alışkanlığı vardır. Özellikle acele sonuç alınma durumda, baskıların çoğu iyi bir planlama ile engellenebilir. Bununla birlikte izlenen planlardaki ani değişiklikler de sonuçları planda belirtilen zamanda almak için baskıların artmasına sebep olabilir.

Planlamanın sakıncaları ise şu şekilde açıklanabilir:

İyi bir planın hazırlanması önemli ölçüde zaman ve kaynak harcamasını gerektirir ve planlama için harcanan zaman önemlidir (Karalar, 2001)

Planın eksik olması, gereğinden çok uzun ya da kısa bir süreyi kapsaması ve gerçekleşebilir hedeflerden çok dilek ve istekleri içermesi gibi bazı önemli noksanları ve çıkmazları bulunabilir.

Planlamada kullanılan sayısal yöntemlerle yapılabilecek bazı hatalar beklenmedik olumsuz sonuçlara yol açabilir.

Planlama geleceğe bakmaktır ilkesine aşırı bağlılık, yöneticinin dikkatini gereğinden çok geleceğe çevirmesine ve içinde bulunduğu durumu göz ardı etmesine neden olabilir.

Uzun süreli planlarda doğruluk derecesi azalır. Kısa süreli planlarda ise, planlamadan beklenen yarar çoğu zaman sağlanamaz. Bu nedenle planlamada optimum süre tam olarak belirlenemezse, planlamanın etkinliği azalır.

Planlama sorumlu yöneticinin yetkisini azaltıp faaliyet serbestisini daraltacak ve ona inisiyatif kullanma olanağı tanımayacaktır. Bu bağlamda planlar özellikle sorumluluktan kaçan ve karar almaktan çekinen kişiler için büyük sakınca taşıyabilir.

İyi bir planlama, rekabet avantajı sağlama ve baskılardan kurtulma konularında avantajlar sağlamaktadır.

Örgütsel Planlama: Örgütün sahip olduğu insan gücü, sermaye, vb. kaynakların etkili ve eşgüdümlü bir
şekilde hedefleri gerçekleştirmek amacıyla harekete geçirilmesini ifade eder.

Planlama Nedir Makalemiz burada sona ermiştir.

Planlamanın Aşamaları adlı makalemizi okumak için tıklayınız.