DİYABET VE BESLENME
Diyabet nedir? Diyabet ve Beslenme Nedir Diyabet hastalık olmaktan nasıl çıkarılır? Diyabette beslenme nasıl olmalıdır?
Diyabet Nedir?
Diyabet ,pankreasın yeterli insülin üretememesi veye vücudun ürettiği insülini etkili bir şekilde kullanamaması sonucu oluşan kronik bir hastalıktır.
Besinler,vücudumuzun enerji kaynağı olan glikoza dönüştürülmek üzere sindirime uğrar.Sağlıklı bireylerde kana geçen glikoz pankreastan salgılanan insülin hormonu sayesinde hücre içine taşınır.Ancak diyabet hastalarında insülin hormonu yetersizliği veya vücutta kullanılamaması sonucu kana geçen glikoz hücre içine geçemez ve Hiperglisemiye(kan şekeri yükselmesi)neden olur.
Kan şekerinin istenilen aralığı;
Açlık kan şekeri; 90-130 mg/dl
Tokluk kan şekeri; 140-180 mg/dl
Diyabet hastaları insülin ve ilaç tedavisinin yanında beslenme ve fiziksel aktivitesine gereken özeni göstererek diyabeti hastalık olmaktan kurtarabilirler.
Diyabet Hastaları Nasıl Beslenmeli?
- Diyabet hastaları üç ana öğün ve üç ara öğün olmak üzere altı öğün beslenmesi gerekir.Açlık hissi oluşmadığı için ana öğün atlamak,ara öğün yapmamak en çok yapılan hatalardan birisidir.Yenilmesi gereken besinler gün içine yayılarak sık ve az bir şekilde tüketilmelidir.Böylece kan şekeri daha az yükselir.
- Kan şekerinde ani yükselmelere neden olan basit şekerlerden (şeker,çikolata,pasta,kurabiye,tatlı,reçel,meyve suyu…) uzak durulmalıdır.
- Lif oranı yüksek,rafine olmamış kepekli ekmek,kepekli pirinç,makarna,bulgur gibi kompleks karbonhidratlar tercih edilmelidir.
- Posa karbonhidrat emilimini yavaşlatarak kan şekerinin hızlı yükselmesini engeller.Bu nedenle posa kaynağı meyve ve sebze tüketimi arttırılmalıdır.Ayrıca soyulmadan yenilebilen meyveleri kabuklu tüketerek alınan lif oranı arttırılmalıdır.
- Posa suda çözünür posa ve suda çözünmeyen posa olarak ikiye ayrılır.Suda çözünen posa kan kolesterol düzeyini düşürür,kan şekeri kontrolünü sağlar.Suda çözünmeyen posa ise barsak çalışmasını düzenleyerek,kabızlığa iyi gelir.
- Doymuş yağ yerine doymamış sıvı yağlar tercih edilmelidir.
- Alkol tüketimi sınırlandırılmalıdır.
- Süt ve süt ürünleri kilo yönetimine yardımcı olarak kan şekeri ve insülin değerinin düzenlenmesini sağlar.Yağsız süt ve süt ürünleri 3-4 porsiyon tüketilmelidir.
- Şeker ihtiyacı basit şekerler yerine meyvelerden karşılanmalıdır.Çünkü meyvelerden gelen şeker kan glikoz seviyesini daha az yükseltir.
- Ara öğünlerde 10-15 gr karbonhidrat içeren bir besin ve yanına düşük yağlı bir protein kaynağı ilave edilmelidir.(Örneğin;iki galeta-200 ml ayran)
Sonuç olarak diyabet hastası olmanız sevdiğiniz yiyeceklerden yiyemeyecek olmanız anlamına gelmez.Sebze,meyve,tahıl gruplarından zengin;kolesterol,yağ,şeker oranı kısıtlı beslenme planı yapılmalıdır.Çeşit ve miktarlarına dikkat ederek tüketmeliyiz.