Doğada Toplanabilen ve Yenilebilen Mantarlar

Merhabalar, bugün ki yazımızda doğada toplanabilen ve yenilebilen mantarlar hakkında konuşacağız. Mantarlar konusuna değinmeden hemen önce bir uyarı yapmak istiyorum. Lütfen burada yazılanların bilgilendirme amaçlı olduğunu ve yanınızda tecrübeli bir toplayıcı olmadan hiç bir mantarı yememeniz gerektiğini unutmayın.

Doğada Toplanabilen ve Yenilebilir Mantarlar

Mantarlar hakkında kısaca konuşmak gerekirse, her mantar çeşidi farklı büyüklükte, farklı şekillerde ve farklı renkte olabilir. Doğada bulunan bir mantarın marketten aldığınız bir mantara benzememesi, zehirli ve yenilmemesi gerektiği anlamına gelmez. Haydi hep beraber doğada toplanabilen ve yenilebilen mantarlara göz atalım.

Kuzu Göbeği Mantarı

Çok değişken büyüklükte olup, genellikle 4-8 cm. yükseklikte ve 4-6 cm. çapındadır. Şekil bakımından kabaca yumurta gibidir; düzensiz, boyuna yönde düzgün bir sıra oluşturmayan, yuvarlak, biraz uzunca veya köşeli olabilen oldukça geniş, derin olmayan oyukları vardır, oyukların kenarı dolambaçlı sırtlarla ağ gibi görünür, çukur kısımları kırmızımsı sarı renkte, damar gibi çıkıntılar daha sarımtırak, bazen pembe veya kırmızılı zeytin rengindedir. Şapkanın dip kısmı sapa dik olarak oturur.Sap

Boyu 3-6 cm, eni 1-3 cm arasında değişir. Kuvvetli olup silindir şeklindedir. İçi boştur, fakat düzenli bir boşluk göstermeyip, dibinde daha genişler. Dış kısmı buruşuklu ve uzunluğuna oluklu, yukarı tarafında az olarak kepeklidir. Rengi kirli beyaz, sarımtırak, yaşlanma ile kahverengimsidir. Çok gevrek bir yapıdadır.

Etli Kısım

Mum kıvamında, gevrek ve kırmızımtırak sarı renktedir. Hoş bir tada ve kokuya sahiptir.

Spor İzi

Koyu krem renklidir.

Yetişme Yeri ve Zamanı

Toprakta, orman açıklıklarında, yol ve akarsu kenarlarında, bitki örtüsü yanmış arazide ilkbaharda, Mart ve Mayıs ayları arasında görülür. Akçaağaç, Fındık, Kayın, Dişbudak ve Karağaçların altında tek tek bulunur

Çok iyi yenen bir mantardır, yavaş pişirildiği zaman çok lezzetli olur. Pişirilmeden önce çok iyi temizlenmelidir. Bir oturuşta çok fazla yenilmemelidir.

Kuzu Mantarı

Kuzu Mantarı Şapkası

Sivrice konik olup, 3-6 cm boy, 2-2.5 cm çapa sahiptir. Boyuna yönde belirgin sıralar halinde görülen paralel sırtlıdır, bunlar enine damarlarla birbirine birleşirler. Renk sarımtrak kahverenginden zeytin yeşili kahverengiye veya koyu kahverengiye kadar değişebilir. Çukur kısımlar genç numunelerde sarımtrak beyazdır, yaşlanma ile açık kahverengi olur. Çıkıntılı kısımlar ise gençken kahverengidir, yaşlanınca koyu kahverengiye dönüşür.

Kuzu Mantarı Sapı

Boy şapkanın ki kadar, 3-5 cm olabilir, çapı 1.5-2.5 cm kadardır. İç kısmı etsi kıvamındadır, ortası boşlukludur, bu boşluk şapka içinde de devam eder. Dış kısmı beyazımtrak esmerimtrak renkte olup, pürüzlüdür.

Kuzu Mantarı Etli Kısım

Yumuşaktır, sap ve şapka içindeki boşluktan dolayı incedir. Normalde açık renkli olup, ezildiğinde veya koparıldığında kırmızımtrak olur.

Kuzu Mantarı Spor İzi

Sarımtırak renktedir.

Kuzu Mantarı Yetişme Yeri ve Zamanı

Kireçli arazilerde, çam meşcereleri altında ve bu ormanların civarındaki çayırlıklarda, çalılıklarda görülür. Çok yaygın olmayan bu mantar, Nisan ve Haziran ayları arasında ortaya çıkar.

Domalan Mantarı

domalan mantarı

Mantar, küremsi, biraz uzun ve armut veya soğan, patates şeklinde, 3 cm kadar ceviz büyüklüğündedir. Yüzeyi derin, dar oluklu, labirent gibidir. Dış kısmı kösele gibi, esnek ve sarı esmer renktedir. Gençken saman rengindedir, daha sonra esmer ve pas rengine değişir. Yüzeyi ince tüylüdür, bilhassa dibinde, bükülmüş yuvarlak, ince esnek iplikler vardır.

Domalan Mantarı Etli Kısım

Yarıklı, katı ve başlangıçta beyazımtıraktır, daha yaşlandığı zaman zeytin yeşili kahverengi olur ve lapa gibi bir kitle halinde erir. Kuruyunca oldukça serttir ve renk bakımından sarımtraktır.

Domalan Mantarı Koku

Önceleri zayıftır, daha sonra gübre suyu veya hayvan pisliği gibi fenadır.

Domalan Mantarı Yetişme Yeri ve Zamanı

Oldukça nadir bulunan bu mantar her yerde yetişebilir. Özellikle kumlu iğne yapraklı ve çam meşçereleri toprağında yapısı toprak içinde olmak üzere gelişir. temmuz-Ekim ayları arasında görülür.

Sütsüz Mantar

Büyüklüğü 5-15 cm arasında değişir. Toprağa yakın büyür ve üzerine yapışık olarak toprak, çayır ve yapraklar bulunur. Yapışkan, huni gibi, ortası çukurdur, kenarı uzun zaman içeri kıvrık kalır. Genç halinde beyazımtıraktır, yaşlanınca sarımtırak esmer lekeli bir hal alır. Lameller çok sayıda olup dar, kalın, kısmen dallanmıştır, sap üzerinde belirgin bir şekilde aşağı devam eder. Gençken beyazımsıdır, bastırılan kısımlar esmerleşir, hafifçe mavi-yeşil renklidir, yaşlanınca kahverengi lekelilik kazanır.

Sütsüz Mantar Sapı

Sarımtırak beyazdır, deniz yeşili veya pas gibi lekeleri bulunur, uzunluğu 5 cm kadar olup dipte incedir, şapkaya doğru kalınlaşır.Kokusu belirgin olarak balık gibi, tadı önceleri mülayim, sonra keskin ve acıdır.

Sütsüz Mantar Etli Kısım

Beyaz, gevrek ve oldukça katıdır.

Sütsüz Mantar Spor İzi

Parlak beyazdır.

Sütsüz Mantar Yetişme Yeri ve Zamanı

Hem iğne yapraklı hem yayvan yapraklı ağaçlıklarda yaygın ve bol olarak Temmuz ve Ocak ayları arasında gelişir.

Kanlıca Mantarı

Büyüklüğü 5-15 cm kadardır. Mantar gençken ortası hafifçe çukurdur, kenarı içeri kıvrıktır, büyüdükçe ortası daha da çukurlaşarak hemen hemen huni şekline döner. Renk turuncudur, açık sarıdan erik sarısına kadar değişir, kenarda 1 milimetre genişlikte halka halinde açık parlak sarıdır ve belirgindir. Genel görünüşle turuncu ve sarıdan ibaret halkalıdır. Yeşil renkleme yoktur.

Kanlıca Mantarı Lameller

Başlangıçta kırmızımtırak sarı beyaz, daha sonra açık portakal rengi tonundadır. Sapa doğru kıvrımlı şekil alır, sap üzerinde birazcık devam eder.

Kanlıca Mantarı Sap

3-6,5 cm boyunda 0,8-2,5 cm kalınlığında, silindir şeklindedir. Renk bakımından portakal sarısı, dip kısmında kırmızımtırak sarı beyaz, yukarı kısmında şarap kırmızısı turuncudur. Sapın etli kısmı kırmızı-pembedir ve koparıldığında turuncu renkte bir sıvı çıkarır. Gençken içi dolguludur, daha sonra şapkaya kadar olan alt kısımda boşlukludur.

Kanlıca Mantarı Etli Kısım

Kırmızımtırak sarı beyaz renkli, meyve kokulu ve yumuşak, sünger gibidir.

Kanlıca Mantarı Spor İzi

Parlak kırmızımtırak sarı, tunç rengindedir.

Kanlıca Mantarı Yetişme Yeri ve Zamanı

Çam meşçerelerinde ve çam ormanı açıklıklarında, çayırlıklarda, Avrupa’da yapraklı ağaç ormanlarında, ilkbahar ve sonbaharda yağmurlardan sonra görülür. Mantar gençken, kırılıp koparıldığı yerinden portakal renkli bir sıvı çıkarır, bu sıvı hava ile temas edince kırmızı olur, iki saat sonra kırmızımtırak portakal esmeri renk alır ve acıdır. Mantarın tadı acıdır fakat nahoş değildir, lezzetlidir.

Tirmit Mantarı

5-15 cm kadar büyüklükte, kuru ve et gibidir, hiçbir zaman yapışkan olmaz. Gençken yarım küre şeklinde tümsek olup olgunlaşınca açılır ve derin olmayan huni şekline dönüşür, üst tarafı düzensiz, dalgalu gibi bir hal alır. Kenarı başlangıçta içeri kıvrıktır, daha sonra düzensiz olarak dalgalı olur. Gençken sarımtırak kahverengi olgunlaşınca kırmızımsı kahverengi olan mantarın iki formu vardır: Kırmızı kahverengi tipi iğne yapraklı ağaç ve kayın ormanlarında yosunlar arasında gelişir, ateş sarısı tipi yalnızca kayın ve meşe ormanlarında bulunur.

Tirmit Mantarı Lameller

Gençken sarımsı beyaz turuncu, olgunlaşınca sarı açık kahverengidir, dokunulduğunda kahverengi olur. Bol miktarda beyaz sıvıya sahiptir. Oldukça sık olup sap üzerinde az olarak aşağı devam eder.

Tirmit Mantarı Sap

12 cm kadar uzunlukta ve oldukça kalın, sağlamdır. Mum gibi bir örtüsü vardır. Şapka ile aynı renkte veya birazcık daha açık, şapka tarafındaki birkaç santimetrelik kısımda sarımsı, diğer kısımlarında kırmızımtırak kahverengi renktedir.

Tirmit Mantarı Etli Kısım

Gençken yumuşak, beyaz, olgunlukta sünger gibi, katı ve açık sarıdır, daha sonra yavaş yavaş kahverengi lekeler kazanır.

Tirmit Mantarı Spor İzi

Çok açık kırmızımtırak sarıdır.

Tirmit Mantarı Yetişme Yeri ve Zamanı

Temmuz ve Eylül arasında yapraklı ağaç meşçerelerinde bilhassa kayın ormanlarında ve sınırlarında, bazen çam meşçerelerinde gelişir.
Badem gibi latif tadı, balık gibi kokusu vardır. Kolay tanınabilen bir mantardır, bilhassa bol miktarda çıkarılan beyaz sıvısı ile iyi ayırt edilebilir, bu sıvı çok lezzetlidir, renk değiştirmez ve balık kokusundadır. Taze mantar kesildiği zaman bol miktarda beyaz sıvısı akar, halbuki kuru ve yaşlı numunelerde bu özellik yoktur, yani yaşlı mantar numuneleri beyaz sıvıdan yoksundur. Salamura edilmiş balık gibi olan kokusu, mantar numuneleri öldükçe artar. Yenilebilen iyi bir mantardır, hatta çiğ olarak bile emniyetle yenebilir. Tuzlanıp baharatla muamele edildiği, sıcak yağda kızartıldığı zaman çok lezzetli olur.

Çörek Mantarı

10-20 cm büyüklükte, bazen biraz daha geniştir. Yarım küre şeklinde, daha sonra tümsek, nihayet yayvandır. İyi pişmiş, kabarmış çöreğe benzer. Kenarı başlangıçta içeri kıvrıktır. Şapkanın zarı düzgün değil, çıplak ve kurudur. Islak olduğu zaman parlar ve hafif yapışkandır. Rengi çok değişken, kestane kahverengisi veya soluk olabilir. Kenarının rengi hafifçe daha açık olur:

Borucuklar: Sıkı bir şekilde yan yana yer alırlar. Sapa boyları kısalarak bağlanırlar, uzun ve incedirler. Önce boz beyaz daha sonra yeşilimsi sarı, zeytin yeşili rengindedir. şapkadan kolayca ayrılabilirler.
Delikçikler: Küçük ve yuvarlaktır. Önce kirli beyaz, daha sonra sarımtırak, nihayet yeşilimtırak sarıdır.

Çörek Mantarı Sapı

Kuvvetli ve katıdır, Çoğunlukla ortada veya aşağıda şişkindir. Gençken dip tarafında şişkin olup daha sonra kalınlık bakımından muntazam olur. 15-20 cm kadar boyda, 3-4 cm kadar kalınlıkta olabilir. Renk bakımından önce beyaz açık bozdur, sonra esmer kahverengiye döner. Yukarı kısmı, ince, belirsiz beyaz soluk renkli damarlı ağ gibi görünüşe sahiptir, bazen bütün yüzeyi böyledir.

Çörek Mantarı Etli Kısım

Gençken sert, beyazımtırak, olgun numunelerde yumuşak, sünger gibi sarımtıraktır. Şapkada dış zarın altına gelen kısımda esmerimtıraktır.

Çörek Mantarı Spor İzi

Sarıdır.

Çörek Mantarı Yetişme Yeri ve Zamanı

Hazirandan Ağustosa ve Eylülden Kasıma kadar yapraklı ağaçlardan meşe, huş, bilhassa kayın, iğne yapraklılardan çam, bilhassa genç ladin meşçereleri altında ve çevresinde, oldukça asit karakterde topraklarda, ormandaki yol kenarlarında, orman sınırı boyunca, yaprak çürüntüsü üzerinde ekseriyetle çok sayıda bazen tek tek görülür. Hoş kokusu ve fındık gibi, mülayim, hoş ve lezzetli tadı ile yenilebilen en iyi mantarlardan biridir. Kurutularak veya yağ içinde saklanabilir.

Kaypak Mantar

Koni şeklinde, yarım küre gibi tümsektir, daha sonra yayvanlaşır. Tutkallı denecek derecede yapışkan, parlayan bir örtüsü vardır, bu, ince zar halinde kolayca soyulabilir, yağmur ile yıkandığında lifsi ışınsal çizgili-yollu görünüm alır. Renk bakımından kestane renginden koyu morumtrak hahverengiye değişir, nadiren koyu sarıdır. Gençken sapa zar gibi bir örtü ile bağlıdır, bunun kalıntısı önce beyaz sonraları morumsu kahverengi bir yüksük halinde sapın üzerinde kalır.

Borucuklar: Kısadır ve delikçikler yüzeyi olarak sapa geniş oturur. Önceleri yumurta sarısı, daha sonra limon veya zeytin yeşili rengindedir.

Delikçikler: Önce zarımsı beyaz bir deri ile örtülüdür, bu örtü mantar geliştikçe şapkanın kenarından kopar ve delikçikler açığa çıkar: Renk sarıdır ve değişmez, olgun numunelerde sarımtırak zeytin yeşili rengindedir.

Kaypak Mantar Sapı

Gençlikte dibi, yukarısından daha incedir; yaşlanınca silindir şeklini alır; orta derecede kalındır. Gevşek bir yüksüğü vardir, yüksüğün üst tarafı beyazdır, yaşlanma ile aşınıp kaybolur. Yüksüğün yukarısında kalan sap kısmı sarı ve kahverengi tanecikli, aşağısındaki kısmı beyaz veya siyahımsı kahverenklidir.

Kaypak Mantar Etli Kısım

Beyazımtraktır, sonraları limon sarısı renk alır, dip kısımda pembemsidir, bu renkler değişmez. Sulu ve yumuşak kıvamdadır.

Kaypak Mantar Spor İzi

Sarımtrak esmer, çamur renklidir.

Kaypak Mantar Yetişme Yeri ve Zamanı

Hazirandan Ekime kadar iğne yapraklı, bilhassa çam meşçereleri altında ve kenarındaki çayır, yosun ve eğreltiler arasında çok sayıda kümeler halinde görülür. Orta derecede yaygın olan bir mantardır. Etli kısmın kokusu meyveye benzer, lezzeti mülayimdir. Bilhassa genç numuleri yemek için iyidir.

Öküz Mantarı

Borucuklar: Sarımtrak yeşildir, daha sonra pas rengine döner, nihayette zeytin yeşili esmer olur. Sap üzerinde az olarak devam eder.
Delikçikler: Geniş ve köşelidir, ışınsal olarak dizilidirler. Herbiri 3-4 adet daha küçük odacığa ayrılmıştır.

Öküz Mantarı Sapı

Önce ve düzgündür, yukarı doğru hafifçe kalınlaşır. Renk bakımından soluk esmerdir. Boyu 5 cm, kalınlığı 1 cm kadardır.

Öküz Mantarı Etli Kısım

Sarıdan pembemsi kırmızımsıya kadar degişir. Oldukça kuvvetli bir kokusu vardır.

Öküz Mantarı Spor İzi

Sarı, pembemsi yeşilimsidir.

Öküz Mantarı Yetişme Yeri ve Zamanı

İğne yapraklı ağaç meşçerelerinde bilhassa çam altında çok sayıda ortaya çıkar. Temmuzdan Kasıma kadar görülebilir. Tadı mülayim, kokusu hoş ve meyvemsi olan bu mantar yeme bakımından gençken iyidir, fakat hemen böcek kurtları ile dolar. Kesildiğinde böcek kurtlarının açtığı oyuklar kolayca görülebilir. Yaz sonları ve sonbaharda ortaya çıkan bu mantar, yapışkan şapkası, sap üzerinde devam eden borucukları, geniş köşeli delikcikleri ile tanınabilir.

Melez Mantarı

Yarım küre veya çan şeklinde, 5-15 cm büyüklügündedir, daha sonra merkezinde hafif bir kubbe bırakarak yayvanlaşır. Bilhassa rutubetli havalarda yapışkandır. En dış örtüsü kolayca zar gibi soyulabilir. Zar gibi ince bir örtü ile sapa baglanır, bu örtü daha sonra sap üzerinde bir yüksük halinde kalır. Şapka altın rengi, limon rengi, turuncu sarı, turuncu veya turuncu esmerdir.

Borucuklar: Kısa boylu, gençken limon renkli, kükürt renkli, sarıdır, daha sonra zeytin yeşili olur. Delikçik yüzeyi sapa dik, borucuklar geniş olarak bağlanır veya sap üzerinde birazcık aşağı devam eder.

Delikçikler: Küçük ve yuvarlak, daha sonra köşelidir. Renk bakımından kükürt rengi sarı, daha sonra zeytin yeşilidir. Yaralanınca kırmızımtırak esmer olur.

Melez Mantarı Sapı

Çabucak aşınan krem renkli bir Yüksüğü vardır ve beyaz veya sarımtrak örtünün kalıntısı olarak bir bütün halindedir. Boyu uzunca, düzenli kalınlıkta ve dolguludur. Sarıdır, fakat çabucak pas rengine benzeyen esmere döner. 5-10 cm uzunluktadır. Yüksüğün yukarı tarafında kalan kısmı ya kahverengi tanecikli yahut da belli belirsiz ağlı gibidir.

Melez Mantarı Etli Kısım

Katı ve altın sarısı rengindedir, yumuşak ve süngerimsi sulu hale gelir, dokunulunca kırmızımtırak kahverengi olur.

Melez Mantarı Spor İzi

Sarımtıraktır.

Melez Mantarı Yetişme Yeri ve Zamanı

Doğada toplanabilen ve yenilebilen mantarlar dan olan melez mantarı haziran ve Kasım ayları arasında teşvik edici şartlar altında melez ve yapraklı agaç meşçerelerinde, hem vadilerde hem de yamaçlarda tek tek ve nadir olarak görülür. Tadı mülayim, ekşi,iyi; kokusu hoş, biraz reçineye benzer. Şapkanın dış derisi soyulmalıdır, çünkü öyle yapışkandır ki dokunduğu her şeye yapışır. Bununla beraber, genç numunelerin dış kısmını soymak oldukça zordur, bu sebebten hiç olmazsa silinmelidir. Mantar salamura kurma, çorba ve salça için en uygun malzemedir, yumurta ile de kızartılabilir.

Geyik Sütü Mantarı

Doğada toplanabilen ve yenilebilen mantarlar dan olan bir mantar türüdür. İlkbahar sonralarında,  sonbahar aylarında, çam ormanı içinde, bazen  çam iğneleri altında, bazen de açıkta yetiştiği görülmektedir. Tek tek ya da  dağınık gruplar halinde görülür.

Kar Çanı Mantarı

Çap 3-7 cm genişliğinde,  sarımsı tanecikler ile tüylü; zaman, dağınık sarı tanecikler beyaz nemli yapışkan yüzeyi, ikinci disk olarak konsantre; eti kalın, , beyaz yumuşaktır. Solungaçları balmumu, beyaz, dağınık sarı kenarları bazen uzaktır. Sap 2,5-7,0 cm boyunda, 0,5-1,3 cm, yapış yapış, yukarıdaki sarı eşit sarı tanecikler, aşağıda beyaz yapıştırmadan kalındır. Sporlar 8-10 x 4-5 mikron, eliptik, düzdür. Sporlar baskı beyazdır. Karışık ağaç içinde sokulgan kozalaklı ağaçlar da ,sonbaharda, dağınık olarak bulunurlar. Spor beyaz, yapışkan kap sarı tanecikler süslenmiş,  en kolay tanınan orta-kış mantarı olarak kabul edilir. Başlangıçta mantarcı için, aralıklı, yaygın, balmumu, beyaz solungaçları ve beyaz sporlar Hygrophorus cinsine ait bu mantar belirlemeye yardımcı olacaktır. Belirgin sarı tanecikler, genellikle sap tepe üzerinde devam uzaklıkta yaş ama özellikle kapağı hava olabilir.

Bal Mantarı

İstanbul civarında  yetişir. Yenen bir türdür. Şapkası 3-15 cm. çapında, çok değişken, önce dışbükey, sonra yassılaşmakta ve merkezi basık, dalgalı kenarlı,kirli sarı, saman rengi veya koyu kahverengi, çoğunlukla zeytinimsi kırmızı renge dönüşür. Şapka üzerinde geçici balık pullarına benzer pullar vardır. Sap 6-15 x 1-1.5 cm., dip kısma doğru daralmakta, yada dip kısmı şişkin. Önce beyazımsı, sonra kırmızımsı kahverengi, sapın üst kısmına doğru halkası olup, bu halka önceleri beyaz, sonra sarımsı yada pembemsi kahverengi ve genellikle yaşlandıkça halka üzerinde koyu lekeli benekler oluşur.

Çayır Mantarı

Çayır mantarının  özellikleri Şapka 3-10 cm çapında, genç mantarlarda yarım küre şeklinde, gelişmişlerde konveks, üzerinde küçük kahverengi pullar bulunmaktadır. Genellikle kirli beyaz yada krem sarısı renkte, kenarlarında velum artıkları görülür. Lameller koyu pembemsi, zamanla çikolata veya koyu kahverengi, serbest, sık ve geniştir. Spor izi siyahımsı kahverengi, sporlar eliptik, düz, morumsu kahverengi, 7-8 x 4-5 m dır. Sap 3-10 cm boyunda, silindirik, tabana doğru gittikçe incelir. Önceleri beyaz olan renk daha sonra dökülen spor tozlarından dolayı açık kahverengidir. Halkası beyaz, ince ve belirgindir. Etli kısmı beyaz, bol ve az suludur. Doğada toplanabilen ve yenilebilen mantarlar dan olan çayır mantarının tadı ve kokusu mantarsı ve güzeldir.Genellikle orman içi açıklıklarında, çayır ve meralarda ilkbahar ve sonbahar aylarında görülmektedir. Artvin yöresinde çayır mantarı olarak bilinir.  Bazı yörelerde kara dolaman olarakta bilinir.Düzenli olarak alındığında içerisinde bulundurduğu vitaminler sayesinde iştahsızlık, zayıflık, hazımsızlık, beriberi ve sütü kesilen emzikli kadınların sütünün arttırılması gibi rahatsızlıkları giderdiği saptanmıştır.

Karakız Mantarı

Batı Karadeniz Bölgesin de Karaböcü vs gibi adla bilinen yenen mantar çeşitlerindendir.
Karakız mantarı Sivri yapraklı ağaçların bulunduğu bölgelerde yetişir ve nemi çok sever.. ..yol kenarlarında, çiğnenmiş olan otlaklarda, parklarda da yetişir. Kalkerli topraklarda Eylül, Ekim ve Mayıs aylarında kümeler halinde görülür.

İmparator Mantarı

Güney Avrupa kökenlidir, Roma imparatorlarının favori mantarı olduğu için caesarea yani Sezar mantarı olarak da isimlendirilmiştir. Tadı keskindir, balığı andırır.Turuncu şapkası ve sarı lamelleri vardır. Sporları beyazdır. Amanita umbonata olarak da sınıflandırılmıştır. Türkiye’de Göksu vadisi civarında Sarı göbelek olarak adlandırılmıştır. İstabul,Şile, Kandıra güzergahında ise “Gelin Mantarı” olarak bilinmektedir.Görünüşünün çok ayırdedici olması sayesinde Amanita türleri arasında nispeten en güvenli olarak yenebilecek olanıdır, ancak aynı aile mantarlar aleminin en tehlikeli mantarlarını da barındırdığından bu tür mantarlar kesinlikle sadece uzmanları tarafından toplanmalıdır. Amatör ve yeni başlayan mantar toplayıcılarına tavsiye edilmez.

Şemsiye Mantarı

Mantarın bilinen adı Şemsiye Mantarı dır. Turna Bacağı diye de adlandırılır. Mantarın adı, çok büyük bir şapkası ve şapkasına göre dar ve uzun bir sapa sahip olmasından gelmektedir.Sapın boyu 30-40 cm yi, şapkasının çapı da 40-50 cm yi bulabilir. Şapkanın üzerindeki kahverengi zar, şapkanın büyüyüp gelişmesiyle birlikte parçalanır ve açık renkli şapkanın üzerinde pullar şeklinde kalır.Şapkanın altında beyaz, sık ve derin lameller vardır.

Posteki Mantarı

Halk arasında bilinen adı Söbelen Mantarı’dır. Mantarın adı, özellikle genç mantarların, söbe yani oval olmasından, yani yumurtaya benzemesinden gelmektedir. Bu mantara Pösteki Mantarı da denilmektedir. Bu ad ise mantarın dış görünüşü ile koyun postunu andırmasına bağlı olarak verilmiştir..mürekkep mantarı olarakta bilinir.

İSTİRİDYE MANTARI (KAYIN MANTARI)

Türkiye’de ‘kayın mantarı’ ya da ‘kavak mantarı’ olarak tanınan bu tür,  ağaçların gövdelerinde beslenerek büyümekte. Kısmen ya da tamamen  çürümüş ya da devrilmiş Kızılağaç, akçaağaç, kavak ya da kayın gibi pek çok ağaç kütükleri üzerinde yetişmekte. Ilıman bölgelerde sonbahar, erken kış ve ilkbaharda yaygın  olarak görülür. Nemli ve kuytu yerleri sever. Türkiye’de üretimine yeni  yeni başlanan kayın mantarı, tadındaki mükemmelliğiyle diğer mantar  türlerinden ayrılmakta. Kalsiyum, fosfor, potasyum, demir ve bakır  yönünden zengin olan mantar; şeker, kalp, damar hastalıkları ve aneminin düşmanı. Mantar, bağışıklık sistemini güçlendirerek bünyeyi hastalıklara karşı koruyor.

Borozan Mantarı

Rengiyle, şekliyle ilginç bir mantardır. Siyah rengi nedeniyle yabancı dillerde “Ölüm Borazanı” diye adlandırıldığı da oluyor, ama zehirli bir mantar değil, tadı, aroması da son derece hoş. Borazan mantarı, sarıkız (chantarel) mantarının akrabası. Doğada toplanabilen ve yenilebilen mantarlar dan olan kıvırcık mantar, Sarıkız mantarından boyut olarak daha ufak, rengi de siyah. Artebella’nın ürünlerinin içinde kuru ve taze olarak yer alıyor. Özellikle balık yemekleriyle son derece uyumlu bir mantar Borazan mantarıdır.

Kıvırcık Mantar

Kıvırcık mantarı: Ağustos ve Kasım ayları arasında ladin, sedir ve yaşlı çam ve köknarlarda, yaşlı ağaçların ve kütüklerin kaidesinde ve yakınında, yaygın olarak görülmektedir. Lezzeti itibarıyla başka hiçbir mantara benzemez. Doğada toplanabilen ve yenilebilen mantarlar dan olan kıvırcık mantar Yemeklik bakımından iyidir. Dalcıklara yapışmış bulunan kum ve toprak parçalarının titizlikle yıkanmasına dikkat etmek gerekir.

Biftek Mantarı

Şekli çiğ eti andırdığından ve kesildiği zaman kırmızı bir sıvı çıkardığı için biftek mantarı ismini almıştır. Fransa‘da pazarlarda halen satılmaktadır. Tadı, ekşimsi ve hafif asidiktir. Genelde canlı ve çürümüş ağaçlarda yetişir. Doğada toplanabilen ve yenilebilen mantarlar dan olan biftek mantarı Çınar ve kestane ormanlarında oldukça sık rastlanır. Avustralya’da okaliptüs ağaçlarının yaralanmış yerlerinde yetişir.

Pullu Mantar

5-60 cm genişliğinde, yarım şapka, yarı daire yada huni gibi, açık sarı bir zemin üzerinde, konsantrik olarak bulunan kırmızı esmer pulları vardır. Kısa, kalın ve yana kaymış bir sapı vardır (5-10 mm). Sporları beyaz, elipsoid, 10-15×4-5 m. Genç üreme organı sulu ve çok lezzetli bir yenen mantardır. Tadı yeni soyulmuş salatalığı anımsatır ve un gibidir. Parazit olarak yaprağını döken ağaçlarda, özellikle kayın, çınar ve karaağaçta görülür. Üreme organları genellikle arız olduğu ağaçlarda, topraktan metrelerce yukarıda, yaygın bir şekilde görülmektedir.

Bugün sizler için derlediğimiz bu içerikte, doğada toplanabilen ve yenilebilen mantarlar konusunda bilgilerimizi aktardık. Tüm mantarları bir araya getirdik. Makalemizin başında belirttiğimiz gibi, yazdığımız her şey bilgi amaçlıdır. Yanınızda profesyonel bir toplayıcı olmadan yememeniz tavsiye edilir.

Ayrıca doğada mantar haricinde yiyecek bulmak isterseniz, Vahşi Doğada Nasıl Yiyecek Bulunur ? makalemizi okumanızı tavsiye ederiz.