Biyoçeşitliliğe Etki Eden Faktörler

Komünitelerde tür çeşitliliğinin farklı olması canlı ve cansız faktörlere bağlıdır. Bunlar: İklim, yer şekilleri, toprak, coğrafik yerleşim gibi abiyotik faktörler ve insanlar, hayvanlar, bitkiler, mantarlar gibi biyotik faktörlerdir. Biyoçeşitliliğe etki eden faktörler detayları ile birlikte aşağıda ki yazımızda…

Biyoçeşitliliğe Etki Eden Faktörler

İklim ve yağış en önemli parametrelerdir. Tropik kuşağın en zengin tür kuşağı olmasının nedeni bol yağış ve sıcak-ılıman iklime sahip olmasıdır. Enlemlere göre kuzeye doğru çıkıldıkça sıcaklık ve yağışta düşme, buna bağlı tür sayısında da azalma görülür.

Aynı enlemde deniz kıyısından yukarılara doğru çıkıldıkça da tür çeşitliliği ve ekosistemlerde değişim gözlenir. Ağrı dağının zirvesi buzul koşullarına sahip iken, eteklerinde Iğdır ovasında Akdeniz bitkisi olan pamuk yetiştirilebilir.

Bir bölgede çevre faktörleri (sıcaklık, nem, rüzgar, toprak) ne kadar değişiklik gösterirse o derece farklı ve zengin türler içerir.

Doğada ekosistemler arası geçiş zonları tür ve çeşitlilik bakımından zengin bölgelerdir. Çünkü bu geçiş alanları her iki bölgeye ait karakterleri, özellikleri taşırlar.

Biyoçeşitliliğe etki eden en önemli biyotik faktör kuşkusuz insandır. Kendisine yarayan canlıları çoğaltır. Zararı olanları yok eder. Böylece doğal dengeyi bozar. Bir zamanlar Anadolu ormanları %76’lık bir alanı kaplıyor iken, günümüzde %26’lık bir alana geriledi ise bunun en önemli nedeni insanoğlunun çeşitli amaçlı faaliyetleridir.

Gezegenimizde biyoçeşitliliğin önemli bir kısmının, sağlıksız ve tehdit altında yaşamlarını sürdürmeye çalıştığı; bir türün bir bölgede veya tüm bölgelerde tamamen ortadan kalkması veya sadece hayvanat bahçelerinde ya da çeşitli tür koruma merkezlerinde koruma altına alınan şekliyle varlığını sürdürebilir hale gelmesinin maalesef artık doğal hale geldiği söylenebilir.

Ekolojik bütünsellik yaklaşımıyla sorun, sadece soyların tükenmesi veya tehlikede olması değil, aynı zamanda tüm ekosistemin tekdit altına girmesi anlamına gelmektedir. Nitekim, hiçbir tür yalnız değildir ve birinin ortadan kaybolması diğer türleri, dolayısıyla ekosistemin bütününü etkiler. Bu nedenle de, koruma tek bir tür için değil, tüm ekosistemin korunması “yaşam birçok canlının birlikte dokuduğu bir ağdır” yaklaşımıyla gerçekleştirilmelidir.

Biyoçeşitlilik nedir? diye merak ediyorsanız ve biyoçeşitlilik kavramını iyice anlamak istiyorsanız burada ki makalemizi okuyabilirsiniz.

[quotes quotes_style=”bquotes”]Yararlanılan Kaynak : Prof. Dr. Suat KARAKÜÇÜK, EKOREKREASYON Rekreasyon ve Çevre, Gazi Kitabevi, Nisan 2016[/quotes]