Ara Öğün Nedir
Ara Öğün Nedir ? Niçin Ara Öğün tüketmeliyiz? Ara öğünlerde hangi besinler tüketilebilir? Ara öğünlerin sağlığa faydaları nelerdir? Ara öğün tüketimi fit görünüme yardımcı olur mu? Uzun süreli açlıkların vücuda etkileri nelerdir? Yoyo sendromu nedir?
Ara Öğün Nedir?
Ara öğünler, ana öğünlerin 2-3 saat sonrasında tüketilen atıştırmalıklardır. 100-200 kcal arasında olması önerilen ara öğünler; meyve, sebze, kuru yemiş, kuru meyve, süt, yoğurt ve tam tahıllı ürünlerden oluşmaktadır.
Niçin Ara Öğün Tüketmeliyiz?
Ara öğünler sıklıkla atlansa da tüketilen besinin içeriği sayesinde kan şekerinin dengede kalmasını, sonraki öğünde aşırı yemeyi önler. Zihinsel olarak yorgun geçen süreçlerde dinç olmayı ve konsantrasyonu sağlaması açısından oldukça önemlidir. Alışkanlık haline gelmiş uzun süreli açlıklarda midenin boş kalmasına bağlı olarak bağırsakların tembelleşmesine ve dolayısıyla ileri safhalarda kabızlık ve emilim sorunlarına sebep olur. Ara öğünler sindirim sisteminin normal seyirde çalışmasını sürdürerek metabolizma hızının korunmasını sağlar. Ayrıca ana öğünlerle tamamlanamayan vitamin- mineral gereksinmelerinin karşılanmasını sağlar. Gerek sonraki öğünde az yemeyi sağlayarak gerek metabolizma hızını koruyarak kilo kayıplarında veya fit görünümün korunmasında önemli bir yere sahiptir.
Uzun Süreli Açlıklarda Vücudun Tepkisi
Vücudumuz her ortama adapte olma özelliğine sahiptir. Uzun süreli açlığın beynin öğrenmesi üzerine yapılan çalışmalarda, beynin uzun süreli açlığa olan tepkisi sonraki öğünde çok yemek yeme ve depolama yönünde olduğu bildirilmiştir. Bir başka deyişle vücudumuzu uzun süre aç bırakırsak beynimiz gelişen bu duruma önlem almakta gecikmeyecektir. Metabolizma hızını düşürüp alınan enerjiyi tasarruflu kullanma ve depolama yoluna gidecektir. Bu da kısa süre sonra vücutta yağlanma şeklinde göze çarpacaktır. Çok düşük kalorili ve açlıkla geçen diyetlerde bazı hastalar yoyo sendromuna takılmaktadır.
Yoyo Sendromu Nedir?
Yoyo sendromu, günümüzde hızlı kilo verme amacıyla şok diyetler uygulayıp kilo verdikten sonra diyetin bırakılmasıyla verilen kiloların ziyadesiyle alınması durumudur. Bu tarz diyetler 600-800 kcal arasındadır. Diyet bırakıldıktan sonra normal beslenme tarzına geçilmesiyle artan kalorinin fazlası vücutta depolanacaktır. Alınan kiloların verilmesi için tekrar tekrar uygulanmaya çalışılan diyetlerde düşen kalori miktarı, artan açlık durumu beynin alınan besinleri aç bırakılma dürtüsüne karşı depolama ve metabolik hızı düşürme yoluna gitmesine neden olmaktadır. Bu da bireylerin ne kadar düşük kalorili diyet uygularsa uygulasın kilo verememesine neden olur. Ve daha da önemlisi vücut homeostazisi(dengesi) bozulacaktır. Bu sebeplerden ötürü diyetlerinizin diyetisyen kontrolünde metabolizma hızınıza göre hazırlanması, gerektiğini unutmayınız.
Ara Öğünlerde Tercih Edilen Besinler
Ara öğünlerde tercih edilen besinin sebze, meyve, tahıl gibi lif içerikli olması midenin boşalmasını geciktirerek tokluk süresini uzatacaktır. Kefir, yoğurt gibi probiyotiklerden zengin besinlerin tüketilmesi bağırsak mikroflorasına önemli katkı sağlayacaktır. Ayrıca bu gruplar süt ile birlikte kemik-diş sağlığını destekleyici niteliktedir.
Yanlış Ara öğün Tercihleri
Bilinçsiz bireylerin ara öğün niyetine tükettikleri abur cuburların içerdikleri şeker ile diş çürüklerine ve aşırısının bel çevresinde yağlanmaya; doymuş yağ içerikleri ile kolesterol ve kalp-damar rahatsızlıklarına neden olabilir. Ayrıca raf ömrünü uzatma amacıyla kullanılan katkı maddelerinin vücuda olan etkileri düşünülecek olursa pek sağlıklı tercihler olmayacağı anlaşılabilir. Aşağıdaki örnek ara öğünler sizler için sağlıklı tercihler olacaktır.
Örnek Ara Öğünler
1 kutu probiyotik yoğurt, 4-5 çilek
2 tüm ceviz, 3 incir
10 tatlı badem, 2 kuru hurma
3 kestane, yarım armut
1 SB az yağlı süt, 1 porsiyon taze meyve
1 porsiyon taze sebze salatası
İki dilim tam tahıllı ekmek arasına 1 dilim peynir
2 adet grissini, 1 SB ayran
Haftada bir veya iki kereliğine sütlaç, muhallebi, tavukgöğsü, kazandibi gibi sütlü tatlılar; 3 top dondurma tüketilebilir.